اقدام غیرمنتظره پوتین برای جلوگیری از تشدید بحران اوکراین
۱۳۹۳ اردیبهشت ۱۷, چهارشنبهدر شرایطی که همهچیز از تشدید تنش میان ناتو و روسیه حکایت میکرد، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، بعد از ظهر چهارشنبه (۷ مه / ۱۷ اردیبهشت) در پیامی غیرمنتظره برای جداییخواهان جنوب شرقی اوکراین از آنها خواست برگزاری همهپرسی روز یکشنبه (۱۱ مه / ۲۱ اردیبهشت) را به تعویق بیاندازند. وی در پیام خود گفت که این اقدام برای انجام دیالوگ ضرورت دارد.
رفراندوم قرار بود از سوی نیروهایی که خود را مسئول "جمهوری دونتسک" مینامند، با هدف استقلال از اوکراین برگزار شود. کیف اعلام کرده بود که نتایج این رفراندوم را نمیپذیرد. در مقابل جهان غرب میکوشد شرایط را برای برگزاری انتخابات ریاستجمهوری اوکراین در روز ۲۵ مه فراهم کند.
بهگزارش خبرگزاریهای فرانسه، آلمان و رویترز رئیسجمهور روسیه در پیام خود تصریح کرد که گفتوگو میان دولت انتقالی کیف و جداییخواهان جنوب شرقی اوکراین کلید پایان بحران این کشور است. وی افزود که منافع همه مردم اوکراین باید در نظر گرفته شود.
دیدار پوتین با رئیس سازمان امنیت و همکاری اروپا
ناظران بینالمللی لحن پوتین را نشانه آن میبینند که مسکو قصد دارد در برابر بحران اوکراین نرمش نشان دهد. ساعاتی پیش از انتشار سخنان پوتین، فرمانده کل نیروهای ناتو اعلام کرده بود که پیمان آتلانتیک شمالی قصد دارد نیروهای خود را در دریای بالتیک تقویت کند. همزمان دیدیر بورکهالتر، رئیسجمهور سوئیس و رئیس سازمان امنیت و همکاری اروپا، در مسکو با پوتین به گفتوگو نشست.
ناظران غربی از تلاشهای رئیس سازمان امنیت و همکاری اروپا بهعنوان "آخرین شانس برای جلوگیری از ورود اوکراین به یک جنگ داخلی" یاد کردهاند. نتایج گفتوگوی روسایجمهور سوئیس و روسیه هنوز اعلام نشده است، اما بلافاصله پس از این گفتوگوها ولادیمیر پوتین اعلام کرد که مسکو نظامیان خود را از مرزهای اوکراین عقب کشیده است. وی افزود: «همواره با ما از نگرانی نسبت به نیروهایمان در کنار مرز اوکراین سخن گفته میشد. ما آنها را عقب کشیدیم.»
"اشپیگلآنلاین" درباره سخنان پوتین نوشته است: «کرملین همین موضوع را چند روز پیش هم اعلام کرد، اما ناتو حتی روز چهارشنبه (۷ مه) هم اعلام کرد که نشانهای از این عقبنشینی نیافته است.» ناتو در پایان آوریل امسال اعلام کرد که روسیه ۴۰ هزار سرباز را در مرزهای اوکراین مستقر کرده است، اما مسکو اعلام کرد که هدف تجمع نیروها تنها برگزاری یک رزمایش بوده است.
رئیسجمهور روسیه در پیام خود در کنار طرح پیشنهاد عقب انداختن همهپرسی شرق اوکراین، همچنین خواستار خلع سلاح گروههای طرفدار کیف و پایان دادن به خشونت شد. وی از دولت انتقالی کیف خواست که به "عملیات ضدتروریستی" در شرق اوکراین پایان دهد. این را جامعه جهانی نیز از کیف خواسته است.
در نبردهای میان ارتش اوکراین و جداییطلبان شرق این کشور ظرف چند روز گذشته دست کم ۹۰ نفر کشته شدهاند. روز چهارشنبه رسانهها از پیروزی ارتش اوکراین در این نبردها خبر دادند. برپایه این گزارشها در بندر ماریوپل، واقع در نزدیکی مرز روسیه، جداییطلبان مجبور به تخلیه ساختمان شهرداری شدهاند.
استقبال جداییخواهان از پیام پوتین
پیام پوتین با واکنش مثبت رهبران جداییخواهان شرق اوکراین روبرو شد. بهگزارش رویترز "دنیس پوشیلین"، یکی از رهبران جداییطلبان "جمهوری دونسک"، گفت که شبهنظامیان روز پنجشنبه در این مورد گفتوگو خواهند کرد. وی افزود: «ما برای رئیسجمهور روسیه احترام زیادی قائل هستیم و وقتی او میگوید لازم است، ما نیز طبعا در این باره رایزنی خواهیم کرد.»
پوتین در پیام خود در ضمن از پیشنهاد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، برای تشکیل یک میزگرد استقبال کرد. بهگفته رئیسجمهور روسیه آنگلا مرکل پیشنهاد کرده است که همه طرفین بحران اوکراین در این میزگرد شرکت کنند. پوتین گفت: «هم نمایندگان دولت طرفدار غرب در کیف و هم نمایندگان گروههای طرفدار روسیه در شرق اوکراین باید در این میزگرد شرکت کنند.»
سخنان امروز پوتین در این مورد با اظهارات روز گذشته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در تضاد است. وزیر امور خارجه روسیه روز سهشنبه این هفته پیشنهاد همتای آلمانی خود، فرانک والتر اشتاینمایر را برای تشکیل کنفرانسی در ژنو رد کرده بود. اشتاینمایر خواستار شرکت روسیه، اوکراین، اتحادیه اروپا و آمریکا در این کنفرانس شده بود.